Structural analysis of the secondary school chemistry textbook

Abstract

The object of analysis was M. Rakočević and R. Horvat's General Chemistry for the First Grade of Secondary School, Zavod za izdavanje udžbenika Novi Sad, Stručna Knjiga Beograd, 1992 Fifth edition). The analysis was carried out after the conception of Soviet research workers. The textual part of the book is made up of the basic text, the addition text and the explanations. The basic text makes 85.3 percent and includes: a) theoretical- cognitive texts with 220 notions, 162 of which are new to the pupils. 18 out of the total number of new notions are not defined, the definitions for the further 12 are inaccurate, while for other 15 they are incomplete. b) Instrumental-practical tests which include 19 solved tasks-examples, 24 descriptions of experiments, 8 of which present demonstrations whereas 16 are meant for individual work of students. Out of the total number of experiments, 17 are to aid generalization and acquisition of theoretical - cognitive information. The additional text makes 5.3 percent of the textual pert of the book. The last 9.4 percent of the textual part is left to the explanations. The extratextual components include: a) the apparatus for the organization of acquisition; b) illustrations; c) apparatus for orientation. According to the percentage and the relation-ship between the structural components the textbook can be said to meet the modern criteria.

U radu je analiziran udžbenik M. Rakočevića i R. Horvat Opšta hemija za I razred srednje škole, Zavod za izdavanje udžbenika, Novi Sad, Naučna knjiga, Beograd, 1992 (peto izdanje). Analiza udžbenika izvršena je prema koncepciji sovjetskih istraživača. Tekstualni deo udžbenika čini osnovni tekst, dopunski tekst i pojašnjavajući tekst. Osnovni tekst koji čini 85,3% tekstualnog dela obuhvata: a) teorijsko-saznajne tekstove sa 220 pojmova od kojih su 162 nova za učenike; od ukupnog broja novih pojmova 18 nije definisano, za 12 pojmova definicije su neprecizne, a za 15 pojmova definicije su nepotpune i (b) instrumentalno- praktične testove, koji sadrže 19 urađenih zadataka - primera, 24 opisa ogleda od kojih su osam demonstracioni, a 16 predviđeni za samostalni učenički rad. Od ukupnog broja ogleda 17 je predviđeno i namenjeno uopštavanju i usvajanju teorijsko-saznajnih informacija. Dopunski tekst čini 5,3% tekstualnog dela udžbenika. Pojašnjavajući tekst čini 9,4% tekstualnog dela udžbenika. Vantekstualne komponente obuhvataju: (a) aparaturu organizacije usvajanja, (b) ilustrativni materijal i (c) aparaturu orijentacije. Prema procentualnom sastavu i međusobnom odnosu pojedinih strukturnih komponenata može se reći da udžbenik po strukturi odgovara savremenim kriterijumima.