@phdthesis{
author = "Grba, Nenad",
year = "2014",
abstract = "Proučavanja sedimenata imaju ekonomsku važnost i na njima se temelje
geohemijska i geološka istraživanja. Medjutim, iako su Neogene formacije
najrasprostranjenije geološke formacije na Balkanskom poluostrvu i nosioci značajnih
ležišta uglja, gasa i drugih mineralnih sirovina, geohemijski su nedovoljno proučene. To
se posebno odnosi na istovremeno ispitivanje njihovog neorganskog i organskog dela.
U ovom radu analizirana su 46 uzorka Loparskog basena (Bosna i Hercegovina)
iz dve istražne bušotine POT 1 (dubina do 193 m) i POT 3 (dubina do 344 m). Loparski
basen je tokom Oligocena i donjeg i srednjeg Miocena bio deo istog sedimentacionog
prostora kao i Tuzlanski basen koji sadrži slanu formaciju koja se eksploatiše već
decenijama. Nedavna geološka istraživanja pokazala su da se iste geološke jedinice
javljaju u Tuzlanskom i Loparskom basenu. Za sada komercijalni depoziti halita nisu
pronađeni u Loparama. Međutim, s fundamentalnog aspekta proučavanje Loparskog
basena je značajno, budući da je on pogodan model za geohemijsku karakterizaciju
sedimenata iz slane sredine sedimentacije. Zbog visokog nivoa saliniteta,
slana/hiperslana okruženja se često odlikuju karakterističnim mikrobiološkim
zajednicama koje mogu da tolerišu veliki sadržaj soli. Kao rezultat toga, postoje
biomarkeri tipični za slana/hiperslana okruženja. Dosadašnja geološka i prospekciona
istraživanja neogenih sedimenata unutrašnjih Dinarida, odnosno Loparskog basena, nisu
obuhvatala istovremeno detaljno geohemijsko ispitivanje neorganskog i organskog dela.
U ovom radu su ispitivani uzorci sedimenata iz dve istražne bušotine u cilju
rekonstrukcije uslova koji su vladali tokom taloženja, odnosno tokom stvaranja
sedimenata. Pored toga, cilj rada je bio da se utvrdi koji su biomarkeri najosetljiviji na
promene u sedimentacionoj sredini. Proučavan je i potencijalni uticaj istražnog područja
na životnu sredinu, a posebno na vodu i zemljište.
Odredjena je količina i detaljno je ispitan sastav neorganskog dela, kao i
količina, sastav, tip i stepen maturisanosti organske supstance sedimenata. Kvalitativni
sastav mineralnog dela sedimenta je određen rendgenskom difraktometrijskom analizom
(XRD), a sadržaj makro-, mikroelemenata i elemenata retkih zemalja, atomskom
emisionom spektrometrijom sa induktivno kuplovanom plazmom (ICP-AES). Grupni..., The sediments studies have economic importance, and they are the basis for the
geochemical and geological investigations. Although the Neogene formations are the
most widespread geological formations of the Balkan Peninsula and also carrier of
significant deposits of coal, gas and other mineral resources, they are insufficiently
studied from geochemical point of view. In particular, this applies to detailed
simultaneously investigation of their inorganic and organic part.
In this paper, the 46 samples of Lopare Basin (Bosnia and Herzegovina) from
two exploration boreholes POT 1 (depth up to 193 m) and POT 3 (depth up to 344 m)
were analyzed. Lopare Basin during the Oligocene and Lower and Middle Miocene was
part of the same sedimentary area as well as Tuzla basin that contains salt formation,
that has been exploited for decades. Recent geological studies have shown that the same
geological units occurring in Tuzla and Lopare Basin. So far, the commercial halite
deposits are not found in Lopare. However, fundamental investigation of the Lopare
Basin is important, because it is a suitable model for the geochemical characterization of
sediments from the saline sedimentation environment. Due to high levels of salinity,
saline/hypersaline environments are often characterized by typical microbial
communities that can tolerate high salt content. As a result, there are parameters typical
for the saline/hypersaline environments. Previous geological and prospection studies of
Neogene sediments from Internal Dinarides and also from the Lopare Basin, are not also
included detailed geochemical investigation of inorganic and organic part.
In this paper the sediments samples from two exploration boreholes were
investigated, in order to reconstruct the conditions that prevailed in the depositional
environment, during the period of its creation. In addition, the aim of this study was to
determine which biomarkers and biomarker parameters are most sensitive to changes in
sedimentation environment. The potential impact from the investigative areas on the
environment, especially water and soil, was also investigated.
The qualitative composition of the mineral part of the sediment was determined
by X-ray diffractometer analysis (eng. X-Ray Diffraction, XRD), and the content of
macro-, trace- and rare earth elements by atomic emission spectrometry with inductively...",
publisher = "Универзитет у Београду, Хемијски факултет",
journal = "Универзитет у Београду",
title = "Geohemijska karakterizacija sedimenata iz paleoslane sredine Loparskog basena (Bosna i Hercegovina), Geochemical characterization of sediments from paleosaline environment of the Lopare basin ( Bosnia and Herzegovina)",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_nardus_5579"
}
