Dijetarni unos magnezijuma, cinka i vitamina B6 i status polinezasićenih masnih kiselina kod bolesnika sa hroničnom bubrežnom slabosti

Abstract

Hronična bubreţna slabost (HBS) se definiše brzinom glomerularne filtracije manjom od 60 mL/min/1,73 m2 duţe od 3 meseca. Uzroci ovog oboljenja su različiti, ali najčešći su dijabetes i hipertenzija. S obzirom da HBS pogađa između 8 i 16% svetske populacije, veliki broj studija ispituje značaj unosa i statusa različitih nutrijenata na zdravlje pacijenata sa HBS. Unos i status mkronutrijenata je značajno istraţivačko polje u cilju prevencije i terapije progresije bubreţne slabosti. Zbog specifičnog dijetetskog pristupa, izmenjenog metabolizma i poremećene apsorpcije hranljivih materija pacijenti sa HBS često imaju smanjen nivo cinka, magnezijuma i vitamina B6 u serumu. Oksidativni stres je često povezan sa niskim nivoom cinka i vitamina B6 u serumu zbog neadekvatnog rada antioksidativnih enzima. Nedostatak magnezijuma, poznat kao hipomagnezijemija čest je kod pacijenata sa HBS posebno u kasnijim stadijumima bolesti. Kod pacijenata sa HBS često dijetarni unos navedenih mikronutrijenta ne korelira sa statusom Sniţeni nivoi magnezijuma, cinka i vitamina B6 pored uticaja na antioksidativne enzime imaju uticaj i na enzime koje nazivamo desaturazama. Ovi enzimi su esencijalni za metabolizam masnih kiselina, a među njihove kofaktore ubrajaju se magnezijum, cink i vitamin B6. Desaturaze pretvaraju jednostruke veza (C-C) u dvostruke veze (C=C) u lancima masnih kiselina i na taj način učestvuju u procesu dobijanja mono- i polinezasićenih masnih kiselina u organizmu, koje su neophodne za normalno funcionisanje svih organa. Svrha ovog rada bila je da se ispita povezanost između dijetarnog unosa magnezijuma, cinka i vitamina B6 sa statusom polinezasićenih masnih kiselina (PUFA) u fosfolipidima seruma i eritrocita kod pacijenata sa HBS. Podaci o unosu magnezijuma, cinka i vitamina B6 kod pacijenata dobijani su preko dva 24h upitnika koje su pacijenti dobrovoljno popunjavali (2 radna dana i jedan neradni dan vikenda). Profil PUFA određivan je gasnom hromatografijom. U ovom radu pokazano je, kao što je bilo i očekivano da postoji pozitivna povezanost između dijetarnog unosa magnezijuma i cinka sa n-6 PUFA i procenjene aktivnosti Δ-6 desaturaze u fosfolipidima seruma i eritrocita kod pacijenata sa HBS. Pokazano je i da postoji negativna povezanost između unosa magnezijuma sa statusom n-3 PUFA u fosfolipidima eritrocita.